Biskup z Mszany Dolnej będzie miał ulicę w rodzinnym mieście

Uroczystości rozpoczną się o godz. 16. W programie jest powitanie gości, przecięcie wstęgi i przemówienia zaproszonych gości. Do udziału w uroczystości zapraszają burmistrz Józef Kowalczyk i przewodnicząca Rady Miasta Agnieszka Modrzejewska-Potaczek.

Bp Franciszek Barda urodził się w Mszanie Dolnej, w powiecie limanowskim. Fakt ten odnotowany został w parafialnej księdze chrztów Mszany Dolnej (tom V), gdzie pod datą 21 Augustus 1880 r. znajduje się zapis informujący o narodzinach Franciscusa - syna Jacobusa i Victorii Barda z domu Kotarba. Został ochrzczony na drugi dzień po urodzeniu przez ks. Józef Jarzębińskiego. Był synem rolników zamieszkałych w domu pod numerem 27. Ojciec dodatkowo zajmował się kowalstwem. Szkołę powszechną ukończył prawdopodobnie w Mszanie Dolnej. W latach 1892-1900 uczęszczał, jako wychowanek małego seminarium duchownego, do Gimnazjum im. Jana III Sobieskiego i Gimnazjum św. Anny w Krakowie. Po maturze w 1900 r. wstąpił do Seminarium Duchownego i rozpoczął studia na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od 1903 r. studiował na Gregorianum w Rzymie, studia
zakończyły się uzyskaniem doktoratu z teologii w 1907 r.

Święcenia kapłańskie otrzymał 26 lipca 1904 r. z rąk kardynała Jana Puzyny. Pracę duszpasterską jako wikary rozpoczął w parafii św. Anny w Krakowie. W latach 1908-1918 był prefektem w Gimnazjum św. Anny w Krakowie, pełniąc równocześnie w latach 1910-1914 funkcję prefekta i wicerektora Seminarium Duchownego. Pracował też na stanowisku profesora teologii moralnej w Seminarium Duchownym w Poznaniu w latach 1919-1922. Później został mianowany prefektem w Państwowym Gimnazjum Żeńskim w Krakowie. W 1925 r. otrzymał nominację na rektora Instytutu Polskiego w Rzymie - z tego stanowiska zrezygnował ze względów zdrowotnych. Po powrocie do kraju powtórnie podjął
obowiązki prefekta w Gimnazjum Żeńskim w Krakowie.

W roku 1930 został rektorem Seminarium Duchownego w Krakowie, a rok później papież mianował go biskupem tytularnym medejskim i sufraganem przemyskim. Sakrę biskupią otrzymał 30 sierpnia 1931 r. w kościele katedralnym w Przemyślu z rąk bpa A. Nowaka. Po śmierci bpa A. Nowaka 5 kwietnia 1933 został wikariuszem kapitulnym,
a 25 listopada 1933 r. był prekonizowany na urząd biskupa przemyskiego obrządku łacińskiego. Jego ingres do kościoła katedralnego w Przemyślu miał miejsce 21 stycznia 1934 r.


Jako biskup przemyski posługiwał się herbem, w którym na tarczy o czerwonym tle znajdował się złoty monogram Chrystusa (greckie litery: X oraz P), a słowa „Pax Christi” były dewizą. Na pieczęci osobistej z herbem i dewizą widniał na otoku jeszcze napis „FRANCISCUS BARDA EPISCOPUS PREMISLIENSIS LATINORUM. W 1936 r. zorganizował też diecezjalny kongres eucharystyczny, który uznano za jedno z jego największych osiągnięć.

Wybuch drugiej wojny światowej zastał go w Przemyślu. W czasie wojny ustawicznie prowadził działalność duszpasterską, m.in. celebrował liturgię pontyfikalną w kościele księży salezjanów na Zasaniu, udzielał święceń niższych i wyższych seminarzystom z seminarium w Brzozowie. W czasie wojny wydał też 6 listów pasterskich: o miłosierdziu
chrześcijańskim, o znajomości prawd wiary, o cierpieniu, o modlitwie, o przykazaniu miłości i o pokucie. Oprócz listów pasterskich wydawał też okólniki, które zawierały zarówno rozporządzenia władz okupacyjnych, jak i zarządzenia kościelne dotyczące np. postu, ceremonii liturgicznych. Specyficzne w treści są okólniki ,,ścisłe poufne’’ skierowane do
kapłanów odnośnie zachowania się na wypadek wojny czy wobec groźby utraty życia. Ponadto brał udział w konferencjach biskupów w Generalnej Guberni, które zwoływał kardynał Adam Sapieha w Krakowie (1940r., 1941r, 1943r.). Niebywałą odwagą wykazał się biskup, interweniując u władz niemieckich w sprawie Żydów-neofitów.
W związku ze wzmożoną działalnością band UPA w 1946 r. Franciszek Barda wystosował list do Ministra Obrony Narodowej o udzielenie pomocy mieszkańcom palonych i rabowanych wsi polskich w pow. przemyskim, jarosławskim i sanockim przez Ukraińców.

W latach 1949-1954 Biskup był inwigilowany przez bezpiekę, o czym świadczą materiały archiwów Instytutu Pamięci Narodowej – Oddział w Rzeszowie. W 1955 r. zorganizował synod, na którym skodyfikowano prawo diecezjalne.
Znany jest też fakt, że biskup Barda odwiedzał w latach 1955-1956 internowanego Prymasa kard. Stefana Wyszyńskiego przebywającego w Komańczy (Bieszczady).

Po wojnie należał do Komisji Głównej Episkopatu Polski, gdzie był członkiem Komisji do Spraw Społecznych oraz Fundacji i Zakładów Opiekuńczych. Uczestniczył również w pierwszej części soboru watykańskiego II. Konsekrował także biskupów pomocniczych przemyskich np. Stanisława Jakiela (1957) i Bolesława Taborskiego (1964). Był współ konsekratorem podczas sakry biskupa pomocniczego tarnowskiego Michała Blecharczyka (1958), biskupa pomocniczego krakowskiego Juliana Groblickiego (1960) i biskupa diecezjalnego tarnowskiego Jerzego Ablewicza (1962)
W czasie swoich rządów erygował około 100 nowych parafii, których kościoły zostały założone głównie w opuszczonych cerkwiach greckokatolickich. Obowiązki duchownego łączył z pracą społeczną, za którą w 1937 r. został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski co zostało odnotowane w Gazecie Lwowskiej 24.12.1937r
Zmarł 13 listopada 1964 w Przemyślu a 16 listopada 1964 został pochowany w podziemiach Katedry Przemyskiej z upamiętniająca tablicą jego pamięci.

Warto podkreślić, iż biskupem przemyskim był 30 lat. Opracowano na podstawie:

1) Zych S. Diecezja przemyska obrządku łacińskiego w warunkach okupacji 1939-1944/1945. Wydawnictwo Archidiecezji Przemyskiej, Przemyśl 2011, s. 76-
84.
2) Rektorzy Wyższego Seminarium Duchownego Archidiecezji Krakowskiej. seminarium-krakow.pl (arch.). [dostęp 2018-08-11].
3) Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów. https://muzeumulmow.pl/pl/sprawiedliwi/ratujacy/bardafranciszek-bp-2/
[dostęp 2018-08-11].
4) Dr hab. Andrzej Zapałowski do MON: Nawet biskup przemyski Franciszek Barda błagał komunistów o ochronę ludności polskiej przed UPA.
rawy.pl/61027-dr-hab-andrzej-zapalowski-nawet-biskup-przemyski-franciszek-barda-blagal-komunistow-o-ochrone-ludnosci-polskiej-przed-upa/
[dostęp 2018-08-11].
5) M.P. z 1937 r. Nr 260, poz. 410. [dostęp 2018-08-11].
6) Wysokie odznaczenie ks. biskupa Bardy. „Gazeta Lwowska”, s. 8, Nr 292 z 24 grudnia 1937. [dostęp 2018-08-11].
7) Komańcza: Uwięziony pasterz. https://kosciol.wiara.pl/doc/870300.Komancza-Uwieziony-pasterz/6. / [dostęp 2018-08-11]
Źródło: materiały prasowe organizatorów