Burmistrz odpowiada na pytania dotyczące wpisania centrum Rabki-Zdroju do rejestru zabytków

Czy Wojewódzki Konserwator Zabytków może wpisać 1/3 miasta do rejestru zabytków nie pytając nikogo o zdanie ?

- Jak wynika z ustawy o zabytkach Wojewódzki Konserwator Zabytków może podjąć z urzędu taką decyzję i taka decyzja została podjęta, o czym został poinformowany samorząd powiatowy i nasza gmina a my tą informację przekazaliśmy mieszkańcom, bo zgodnie z prawem strony powiadamiane mogą być w drodze obwieszczenia.

Jakie trudności spowoduje wpisanie tak dużego obszaru miasta do rejestru zabytków ?

- Argumentem dla właścicieli nieruchomości może być istotne ograniczenie i naruszenie prawa własności gwarantowanego przez Konstytucję RP , przejawiające się m.in. w:

- Braku możliwości budowy nowych obiektów , rozbudowy czy też termomodernizacji istniejących obiektów ( brak zgody konserwatora zabytków )

- Utrudnieniach w procesach inwestycyjnych przy przebudowie , remoncie obiektów , wynikających z wymaganych uzgodnień z konserwatorem.

- Dodatkowych kosztach finansowych w sytuacji sporządzania ekspertyz na żądanie konserwatora zabytków.

- Dodatkowych kosztach finansowych przy utrzymaniu i niezbędnych remontach obiektów , wynikających z zaleceń konserwatorskich

- Spadku wartości nieruchomości ( trudności w ewentualnej sprzedaży ).

Czy możemy dochodzić odszkodowania za poniesione z tego tytułu straty ?

- Wpis do rejestru zabytków ma charakter nie tylko formalny ale również materialnoprawny, w jego wyniku uprawnienia właściciela zabytku doznają bardzo istotnych ograniczeń . Zabytek przestaje być tylko i wyłącznie prywatnym dobrem jego właściciela, jego interesy zostają z tego względu wyraźnie ograniczone na rzecz nadrzędności interesu społecznego .

Zgodnie z orzecznictwem sądowo- administracyjnym - brak jest jednak materialnoprawnych podstaw do dochodzenia z tego tytułu odszkodowania od Skarbu Państwa . Pomimo oczywistych skutków w sferze rzeczowej, w orzecznictwie obowiązuje pogląd, zgodnie z którym czynności objęcia nieruchomości ochroną konserwatorską nie można utożsamiać z powstaniem szkody, będącej warunkiem ustalenia na rzecz właściciela nieruchomości stosownej rekompensaty.

Co możemy zrobić by bronić naszego prawa własności zagwarantowanego przez Konstytucję ?

- Właściciele nieruchomości objętych proponowanym wpisem do rejestru zabytków mogą wnosić uwagi do zawiadomienia o wszczęciu postępowania , jak również mogą odwołać się od decyzji. W obwieszczeniu nie określono nr ewid. działek co utrudnia lub uniemożliwia właścicielom nieruchomości sprawdzenie, czy ich działka objęta jest proponowanym obszarem ( załącznik graficzny nie jest precyzyjny). Myślę, że mieszkańcy mogą wnioskować o przeprowadzenie wizji w terenie , przy obecności właścicieli i innych stron postępowania , zakończonej sporządzeniem protokołu. Z naszej Konstytucji RP wynika, że własność może być ograniczona tylko w drodze ustawy i tylko w zakresie, w jakim nie narusza ona istoty prawa własności. Własność może podlegać ograniczeniom wynikającym z przepisów prawa i takim ograniczeniem jest konieczność ochrony zabytków wynikająca m.in. z przepisów ustawy o zabytkach. Tak więc sprawa wpisania do rejestru zabytków "historycznego układu urbanistycznego" jest skomplikowana i prawdopodobnie dopiero zostanie rozstrzygnięta w postępowaniu sądowo - administracyjnym.

Jakie kroki gmina jeszcze planuje ?

- Po pierwsze staramy się dotrzeć z tą informacją do wszystkich zainteresowanych mieszkańców, rozmawiałem w tej sprawie z pracownikami Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków delegatura w Nowym Targu, poprosiłem Starostę o spotkanie w tej sprawie, nasi Radni zwołali Sesję Nadzwyczajną na przyszły tydzień, jako gmina przygotowaliśmy pismo do Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. W zależności od ilości zgłoszonych uwag przez mieszkańców będziemy się odwoływać do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, bo teren bloków na ul. Orkana lub ul. Sądeckiej wg mnie nie ma jakichkolwiek wartości historycznych.

Oprac.(mr)