Czy brak sali koncertowej wykończy rabczańską scenę muzyczną?

Tytuł artykułu jest oczywiście nieco prowokacyjny, ale problem braku miejsca w Rabce-Zdroju do organizowania koncertów nie jest przesadzony. Widoczny jest szczególnie zimą, gdy plenerowe imprezy nie wchodzą w grę. Latem jest mniej odczuwalny, bo obok kilku lokali i znanych już miejsc plenerowych jak np. otoczenie baru „U Władka”, organizatorzy mają od ubiegłego roku do dyspozycji także plac „Pod Grzybkiem” w Parku Zdrojowym i Muszlę Koncertową przy ul. Chopina.

Zimą do dyspozycji jest sala teatru „Rabcio”, galeria „Pod Aniołem” w Miejskim Ośrodku Kultury i lokale – kawiarnia „Między Słowami” przy ul. Podhalańskiej, kawiarnia „Mon Ami”, która we własnym zakresie organizuje małe koncerty, a ostatnio restauracja „Retro – Bill” przy ul. Jana Pawła II. Każde z tych miejsc ma swoje wady i zalety, ale ich główną wadą jest to, że nie są to miejsca pod koncerty, a stają się nimi jedynie z braku innej alternatywy. I to było tyle, po tym, jak zamknięte zostało kino „Śnieżka”, miejsce w gruncie rzeczy dobre na koncerty, tyle zrujnowane. Bez odpowiednich remontów, modernizacji i przebudowy – dodajmy bardzo kosztownych – to miejsce bez przyszłości.

Problem braku miejsca na koncerty jest o tyle istotny, że Rabka-Zdrój od zawsze była liczącym się ośrodkiem koncertowym, w którym można było spotkać uznanych artystów sceny alternatywnej, i to nie lokalnej, ale krajowej. Koncerty m.in. Wojciecha Mazolewskiego i Pink Freud, Czesława Mozila, Motion Trio, Gadabit, projekt Rabczańska Scena Muzyczna, który sam w sobie był wyjątkowym wydarzeniem muzycznym, czy niedawny festiwal punkowy w kinie „Śnieżka”, a także koncerty Steve`a Buchanana, Pawła Kaczmarczyka, Babu Króla, Kiniora i Yegora, Mono Liza oraz Jacka Bielańskiego z zespołem Marynarze potwierdzają fakt, że Rabka-Zdrój ma się czym pochwalić, jeśli chodzi o koncertową scenę. To marka, której nie można zmarnować.

Dlatego poprosiliśmy liderów środowisk, formalnych i nieformalnych, którzy organizują na terenie Rabki-Zdroju różnego rodzaju koncerty, o to, aby zabrali głos w tej sprawie, powiedzieli co dla nich oznacza brak odpowiedniego miejsca na koncerty, jak sobie z tym problemem radzą i jak widzą jego rozwiązanie.

Grzegorz Werner, stowarzyszenie LOKOMOTYWA

Brak sali koncertowej, czy może należałoby użyć nazwy "widowiskowej" w Rabce-Zdrój, to rzeczywiście spore utrudnienie nie tylko dla mnie, ale dla wszystkich, którzy organizują w Rabce jakiekolwiek wydarzenia publiczne. Od 8 lat zajmuję się organizacją koncertów muzyki jazzowej, piosenki autorskiej czy rockowej alternatywy i zdążyłem chyba już dobrze poznać ten temat. Do ubiegłego roku dzięki uprzejmości dyrektora Teatru Lalek „Rabcio” udawało się mi się od czasu do czasu wynająć nieodpłatnie salę teatru, jednak obecnie dyrektor pobiera opłatę, na którą zwyczajnie mnie nie stać. Swoje imprezy organizuję przede wszystkim dzięki gościnności prywatnych przedsiębiorców, którzy udostępniają własne lokale. Chwała im za to, bo bez nich musiałbym dać sobie spokój. Niestety nie ma w Rabce prywatnego lokalu, o którym z czystym sumieniem mógłbym powiedzieć, że ma salę przystosowana do organizacji koncertów. Oczywiście wcale mnie to nie dziwi bo trudno byłoby wymagać od prywatnego restauratora, żeby inwestował w stworzenie takiego miejsca mając świadomość, że koncerty, które organizuję są przedsięwzięciami niekomercyjnymi. Zazwyczaj generują większe koszty niż wpływy z biletów, a różnicę nierzadko pokrywam z własnych środków lub sponsorów. Na koncerty, które organizuję przychodzi zazwyczaj 50 - 150 osób, być może byłoby ich więcej, gdyby mieli pewność, że uczestniczą w wydarzeniu organizowanym w pełni profesjonalnie z zachowaniem obowiązujących standardów wygody i bezpieczeństwa widza. Muzyka, którą prezentuję wymaga dobrej akustyki, jest zazwyczaj jak to się mówi potocznie "do słuchania". Niesłychanie istotnym elementem koncertów, które organizuję jest wrażenie bezpośredniego kontaktu widza z artystą. Nie są to imprezy masowe i nigdy takimi nie będą ze względu na swoja naturalną elitarność. Są natomiast jedyne w swoim rodzaju i wierzę, że tak samo ważne dla kultury w Rabce jak pozostałe.

Co prawda mamy w Rabce galerię „Pod Aniołem”, ale właściwie nie wiadomo jaki charakter ma to miejsce. Nie czarujmy się, nie jest to galeria, ani sala kinowa, ani wreszcie sala koncertowa. Właściwie jest to sala bezpłciowa, która jak Zelig, bohater jednej z komedii Woody Allena, przybiera zewnętrzne cechy osób bezpośrednio przebywających w jego otoczeniu. Możemy oczywiście udawać, że to sala koncertowa, ale niestety nie zmieni to rzeczywistości. Ta "wielofunkcyjna" sala przypomina mi trochę tzw. "opakowanie zastępcze", tak dobrze znane w poprzedniej epoce.

Mamy także w Rabce wspomniany wcześniej Teatr „Rabcio”, ale przecież to budynek, który miał pierwotnie zupełnie inne przeznaczenie i w "cudowny" sposób został zaadaptowany na teatr. Mówicie „Rabcio” ma "klimat" ? Ano ma, już od wejścia czujemy jakąś mistyfikację i ten specyficzny klimat wszechobecnej prowizorki "made in komuna". I zaznaczam wyraźnie, że nie chodzi mi tu o działalność zespołu Teatru, którego nie próbuję oceniać, bo nie znam się na tym, ale o warunki techniczne w jakich ci ludzie pracują i tworzą. Jako widz mogę dorzucić od siebie bolący tyłek od niewygodnych ławek, ciasnotę, odgłosy z ulicy przejeżdżających samochodów, zabytkowe toalety, "bezpieczną" szatnię... Słowem kolejne miejsce, które opatrzyłbym określeniem "opakowanie zastępcze".

Mamy w Rabce wreszcie amfiteatr, a właściwie mamy go najwyżej przez 6 miesięcy w roku. Dlaczego tylko przez 6 miesięcy chyba nie muszę tłumaczyć, w końcu żyjemy w takich warunkach klimatycznych, a nie innych. Tak na marginesie, moje imprezy zupełnie nie pasują do amfiteatru ze względu na swój kameralny charakter. Muzyka, którą promuje nie sprawdza się w obiektach przystosowanych do organizacji dużych plenerowych imprez, a taki charakter ma właśnie ten obiekt. Oczywiście można próbować na siłę zorganizować tam koncert jazzowy ale z doświadczenia wiem, że to po prostu "nie wypala", publiczność nie chce przychodzić z lornetką żeby sprawdzić czy muzyk gra na trąbce czy gitarze. Oczywiście przesadzam, ale uważam że ten obiekt powinien być zagospodarowany w sensowny, odpowiadający jego możliwościom sposób.

Na koniec rabczański "Grzybek", miejsce wyborne na letnie wieczorne kameralne koncerty, właśnie takie jakie proponuję, ale dla mnie jako organizatora niestety miejsce nieosiągalne. Dlaczego? Z oczywistej, prozaicznej przyczyny: w tym miejscu nie da się pobierać opłat za bilety, które to są najczęściej jedynym źródłem finansowania moich wydarzeń. Będąc zdanym wyłącznie na siebie, mając świadomość jak ciężko pozyskać środki od sponsorów i wiedząc, że władze miasta nie są zainteresowane finansowaniem tego typu imprez, organizacja koncertów pod "Grzybkiem" byłaby samobójstwem finansowym.

Co dalej? Nic, zupełnie nic. Zostanie po staremu. Od czasu do czasu jakiś dobry koncert w gościnnych progach tej czy innej restauracji. Nie wierzę, że coś ulegnie zmianie bo przecież nie ma kasy na kulturę. Temat budowy nowego czy remont istniejącego obiektu zapewne pojawi się znowu jako wabik w programie kandydatów w przyszłych wyborach do samorządu. A potem wszystko wróci do normy.

Jan Ceklarz, stowarzyszenie KULTUROWY GOŚCINIEC

- W Rabce są duże problemy lokalowe związane z organizacją imprez, w tym koncertów. W przypadku większych koncertów, w sezonie letnim dobrym rozwiązaniem jest amfiteatr, ale trzeba się liczyć z wysokimi kosztami obsługi dźwiękowej. Jeżeli ktoś chciałby zorganizować klimatyczny koncert „Pod grzybkiem”, to oprócz problemu z brakiem miejsc siedzących, niech nie zapomni o oddzielnym, specjalnym pozwoleniu na wjazd na teren „Grzybka” (w celu p. dostarczenia sprzętu), bo Straż Miejska czuwa...

Jedyna w Rabce dostępna duża sala widowiskowa jest w teatrze „Rabcio”, ale i ona czasami okazuje się za mała. Występ „Motion Trio” na finale „Rabczańskiej Sceny Muzycznej” był na tyle oblegany, że słuchacze nie mieścili się w tej sali (część osób stała). Ten koncert celowo reklamowaliśmy tylko w Rabce i jej najbliższej okolicy, spodziewając się dużej frekwencji. Gdyby Rabka dysponował odpowiednim zapleczem, można by przyciąć dużo większą grupę odbiorców, co byłoby świetną promocją miasta.

Dla nas głównym problemem związany z organizacją naszych imprez jest brak sali koncertowej z odpowiednio obszernymi kuluarami, które są potrzebne do realizacji innych części programu. Szczególnie brak zaplecza odczuwaliśmy podczas I finału „Made in Rabka”, kiedy odbył się kiermasz rękodzielniczy i koncert. Sala użyczona nam przez „Uzdrowisko Rabka” pękała w szwach, było tam po prostu ciasno.

Gdzie można szukać rozwiązania tego problemu? Budynek kina „Śnieżka” wymaga gruntownego remontu i przede wszystkim przemyślenia jego funkcji. Planowany jest remont budynku dworca kolejowego i przeniesienie tam biblioteki. Mam nadzieję, że taki budynek jak dworzec, mający piękną architekturę, obszerny hol i dużą kubaturę oraz lokalizację w centralnym punkcie miasta, będzie wykorzystany na coś więcej niż tylko biblioteka. Ten budynek ma duży potencjał.

Pamiętam również, że kiedyś władze miasta i powiatu deklarowały wspólnie budowę nowej siedziby „Rabcia”, Muzeum Orkana i MOK-u naprzeciw starego kościoła na targowicy. Ciekawe czy te plany są aktualne i na jakim etapie realizacji. Miejsce usytuowane w pobliżu centrum, przeznaczone na galerię wystawową, sale widowiskową, gdzie można organizować warsztaty i gdzie jest kawiarnia, niewątpliwie jest Rabce potrzebne.

Barbara Habieda, CO LUDZIE POWIEDZĄ?

- Do niedawna stałam w szeregu mieszkańców Rabki, którzy przy każdej nadarzającej się okazji narzekali, że: „nic się tutaj nie dzieje”. Koleje losu sprawiły, że postanowiłam to zmienić i „coś zrobić”, żeby się działo i działo się właśnie tutaj. W rezultacie moich starań dołączyłam do sporej grupy osób, które często wypowiadają zdanie: „jest co, ale nie ma gdzie”. I faktycznie, potencjał do organizacji różnego rodzaju wydarzeń w naszym mieście jest, ale brakuje do tego miejsca. Miejsca, które przyjęłoby na swoje „barki” odpowiednią ilość osób, i w którym organizowane wydarzenie nie musiałoby się zakończyć o godzinie 22. Mamy Amfiteatr, mamy Teatr Lalek „Rabcio”, są także restauracje, kawiarnie oraz miejsca plenerowe, więc jakoś można sobie radzić. Jednak wszyscy wiemy, że te obiekty nie są uniwersalne. Każde z nich ma jakiś mankament. Albo jest zbyt duże, albo za małe, ma ograniczenia czasowe, ponieważ mieści się w centrum miasta lub po prostu nie ma odpowiedniego klimatu. Jak mi się wydaje, w Rabce brakuje czegoś pośredniego, przestrzeni, w której mogłyby się odbywać wydarzenia o zróżnicowanym charakterze. Od różnego rodzaju pokazów przez koncerty „do posłuchania”, po imprezy muzyczne na których można poszaleć. Zdaję sobie sprawę z tego, że nie ma tu prostego rozwiązania. Jednak już samo sygnalizowanie problemu oraz, jak mam nadzieję, podjęcie dyskusji jest pierwszym krokiem do jego osiągnięcia.

Drugim, nie mniej ważnym krokiem wydaje się poruszenie tematu ciszy nocnej, której rygorystyczne przestrzeganie przez władze i mieszkańców, w dużym stopniu zniechęca organizatorów imprez do podejmowania działania na terenie naszego miasta. Zakłócanie ciszy nocnej, tak często zgłaszane przez mniej wyrozumiałych mieszkańców nie wpływa pozytywnie ani na rachunki dzwoniących, ani zawartość baków policyjnych radiowozów. Rozumiem dyskomfort właścicieli mieszkań położonych w bliskim sąsiedztwie obiektów nadających się do organizowania imprez plenerowych. Jednak nie potrafię zrozumieć jawnego buntu przeciwko organizowaniu imprez po godzinie 22, skoro w tej chwili praktycznie ich nie ma (poza tandetną „potańcówką” w Parku Zdrojowym). Może to nie hałas jest winny? Może to po prostu niechęć części mieszkańców? Na szczęście mentalność ludzi można próbować zmienić i wydaje mi się, że w tym przypadku jest to zadanie dla władz miasta.

Anna Janik-Mucha, BESKID PUNKOWY

- Na początku września zorganizowaliśmy 11 odsłonę punkowego grania na na terenie Rabki – Zdrój pod znaczącym hasłem „BYLIŚMY, JESTEŚMY, BĘDZIEMY” pod szyldem BESKIDU PUNKOWEGO, która odbyła się w Kinie Śnieżka. Koncert cieszył się dużą frekwencją (około 170 osób) i wsparciem mediów lokalnych, tematycznych jak również ogólnopolskich. Niestety w krótkim czasie dowiedzieliśmy się, że kino zostanie zamknięte. Od tego czasu rozpoczęliśmy poszukiwania alternatywnego miejsca na naszą działalność koncertową i wydawniczą (art zin Beskid Punkowy). Okazało się, że brak przestrzeni z minimalną infrastrukturą może spowodować m.in. upadek lokalnej sceny muzycznej, którą tak mocno wspieramy. Naszym zdaniem takie podejście ogółu rabczańskich podmiotów prowadzi do tego, że powstaje coraz mniej młodych kapel. Po kilku rozmowach z Maćkiem Zielińskim z Księgarnio&Kawiarni Między Słowami myślimy o wiosennym kameralnym koncercie, spotkaniu autorskim i projekcji filmów o tematyce muzycznej. Chcielibyśmy poznać, co na ten temat sądzicie. Kto ma racje? Jak być powinno? Jak wspólnymi siłami powiedzieć Urzędowi, że są ludzie, którzy chcą odrodzić scenę rabczańską, że są dobre oraz bardzo dobre zespoły z Rabki i okolic, że warto zwrócić na to uwagę ?

***

Problem ten przedstawiliśmy również władzom miasta i powiatu. W sobotę opublikujemy odpowiedź wicestarosty Maciej Jachymiaka („Rozpoczynamy budowę nowej siedziby teatru Rabcio”), a w niedzielę burmistrz Ewy Przybyło („Mam pomysł na salę koncertową w Rabce-Zdroju”). Czytelników Gorce24.pl zachęcamy natomiast do dyskusji w komentarzach.

Robert Miśkowiec / Fot. Piotr Kuczaj, Paweł Mruczek - Facebook