• Gorczański Portal Informacyjny
  • Piątek, 29 marca 2024
  • Imieniny: Wiktoryna, Helmuta, Ostapa
Reklama
Wiadomości
Data: 18 lutego 2012, Sobota / Ilość wyświetleń: 7347

Hołd dla Pintscherów

RABKA-ZDRÓJ: Bronisława i Edward Pintscher, cenieni za życia artyści ludowi i animatorzy kultury ludowej, którzy swoje życie związali z Rabką, byli bohaterami sobotnich „Posiadów Gorczańskich”, zorganizowanych w Galerii „Pod Aniołem” Miejskiego Ośrodka Kultury w Rabce-Zdroju.- To wspomnienie, te posiady należą się państwu Pintscherom - tymi słowami Zbigniew Kopytek, przyjaciel rodziny, rozpoczął wieczorne spotkanie w MOK-u.

- Należy się z tego względu, że oni zawsze żyli skromnie, nie zabiegali o zaszczyty, o wyróżnienia, ale byli bardzo zaangażowani, przeżywali i interesowali się tym, co jest związane z folklorem. Dzisiaj oddajemy im hołd - mówi. - Musimy wracać do starych rzeczy, do korzeni, bo jest to o tyle potrzebne, że trzeba czerpać z czegoś wzorce, od kogoś się uczyć - dodał.

Impreza zgromadziła liczne grono gości wśród których liczną grupę stanowili bliscy i dalsi znajomy rodziny Pintscherów oraz krewni państwa Bronisławy i Edwarda. O ich życiu, pracy, losach, twórczości i działalności w Rabce opowiadała ich wnuczka Dorota Majerczyk, której w opowieściach i wspomnieniach towarzyszył Zbigniew Kopytek, bliski znajomy rodziny. - Dla tej ziemi zrobili oni bardzo wiele, kochali ją i byli dumni, że tu są - mówiła. Goście zobaczyli przez nią multimedialną prezentację opowiadającą do Pintscherach i wysłuchali opowieści znajomych i krewnych. Obejrzeć można było m.in. słynne meble i użytkowe wyroby z drewna Edwarda Pintschera oraz słynne białe hafty Bronisławy Pintscher. Okrasą posiadów były występy ludowe kolejnych pokoleń rodziny Pintscherów, także tych najmłodszych, którzy zaprezentowali się w śpiewie, tańcu i muzyce góralskiej.

Prezentacja:
BRONISŁAWA PINTSCHER ( 1912 – 1999)
Bronisława Pintscher z domu Pawlikowska „Skowyra” urodziła się 02.02 1912 roku w podhalańskiej wsi Małe Ciche, gmina Poronin. Ukończyła szkołę powszechną. W 1926 roku stowarzyszenie młodzieży w Małem Cichem, sprowadziło z Chochołowa niejaką Ludwinę, której nazwiska niestety nie zapamiętano.To właśnie ona nauczyła nowej techniki haftu maszynowego swoją najzdolniejszą, czternastoletnią uczennicę Bronisławę. Początkiem lat 30 tych Bronisława Pawlikowska samodzielnie prowadziła kurs haftu na Bukowinie Tatrzańskiej Stopniowo nauczyła haftu swoje siostry, które wkrótce stały się mistrzyniami w tej sztuce. Podczas pracy na Bukowinie Tatrzańskiej poznała swojego przyszłego męża Edwarda. Ślub odbył się w Poroninie w 1931 roku. Młodzi Pintscherowie zamieszkali na Małem Cichem. Wkrótce na świat przyszedł ich najstarszy syn Edward, który w wieku trzech lat zmarł, z powodu panującej we wsi czerwonki. W roku 1933 małżonkowie doczekali się córki Janiny, a w roku 1937 syna Edwarda. W czasie okupacji młoda Bronisława została złapana na tzw. „Kopach” (przysiółek wsi Małe Ciche) podczas akcji pomocy dla partyzantów, po czym została skierowana do hitlerowskiego obozu pracy w Ravensbruck. Wraz z szesnastoma więźniarkami (w ramach akcji czerwonego krzyża) została wykupiona od Niemców przez szwedzkiego króla. W Szwecji skończyła kurs pielęgniarski, jednak tam nie pozostała. Wróciła do swoich dzieci, które czekały na mamę, pod opieką ciotki Ludwiny. Niestety córka Janina podupadała na zdrowiu. Jedynym ratunkiem dla dziecka okazał się przyjazd do Rabki – dziecięcego uzdrowiska. Pintscherowie początkowo wynajmowali mieszkanie u państwa Mlekodajów przy ul. Podhalańskiej, gdzie wkrótce, po sąsiedzku nabyli na własność wille „Vicie” , w której zamieszkali razem z dziećmi.

To właśnie w Rabce przyszły na świat kolejne dzieci, w 1947 roku syn Józef , w 1949 córka Teresa i w 1950, córka Krystyna. W willi Vici przy stukocie maszyny do haftowania słynnych „Adlerce” a potem „Singerce” dzieci dorastały. W 1964 roku Bronisława, a zwłaszcza jej mąż Edward zaangażowali się w pracę z Dziecięcym Zespołem Regionalnym działającym przy Związku Podhalan w Rabce. To dzięki Bronisławie dziewczęta z zespołu miały pięknie wyszywane koszule, gorsety i spódnice. Pasją jej życia stało się nie tylko hafciarstwo, ale również zamiłowanie do kwiatów, książek no i oczywiście śpiewu. W połowie lat siedemdziesiątych Bronisława wyemigrowała do Kanady, jednak po dwóch latach wróciła do Rabki, gdzie spędziła wiele lat w otoczeniu rodziny i przyjaciół: m.in. pani Wandy Janotowej, pani Heleny Chudej, pani Tokarczykowej, Marii Klimińskiej. Kochała ludzi, uwielbiała kwiaty, a jej pracochłonne cudeńka przetrwały do dzisiaj. Swoje umiejętności przekazała córce Teresie Węglarz , natomiast druga córka śp Krystyna była wspaniałą krawcową. Bronisława była najukochańszą mamą , babcią (doczekała się 14 wnuków i 21 prawnuków). Ostatnie lata swojego życia spędziła w Kanadzie razem z córką Krystyną, a później z synem Edwardem w Mszanie Dolnej. Zmarła 3 października 1999 roku w szpitalu w Szczyrzycu. Pochowana została na starym cmentarzu w Rabce obok męża Edwarda i córki Janiny.

EDWARD PINTSCHER ( 1911- 1979)
Edward Pintscher urodził się 27 .09.1911 roku w Jazowsku. Swoje obco brzmiące nazwisko zawdzięcza swoim przodkom, góralom z Tyrolu. Po ukończeniu szkoły powszechnej podjął praktykę zawodu w pracowni stolarskiej Bronisława Koszarka na Bukowinie Tatrzańskiej. Matka Edwarda ( Viktoria Kamińska) była osobą wszechstronnie wykształconą , pochodzącą z rodziny szlacheckiej, dbającą o edukację dzieci. Mimo że, Edward swoje zawodowe zainteresowania rozwijał w kierunku stolarstwa, jego drugą pasją stała się medycyna ludowa, zielarstwo oraz książki. Żonę Bronisławę poznał na Bukowinie Tatrzańskiej, u której zamieszkał. Edward dał się poznać jako dobry fachowiec na całym Podhalu. Specjalizował się w stolarce oraz meblarstwie. Jego dzieła przetrwały do dnia dzisiejszego. Konfesjonały w kościele w Białym Dunajcu, drzwi do kaplicy cmentarnej na starym cmentarzu w Rabce Zdroju, okna do szkoły w Chabówce i budynku gminy w Poroninie, wystrój restauracji Podhalanka w Nowym Targu, restauracji – hotelu w Solinach, restauracji „Zbójeckiej” w Limanowej, „Ratuszowej” w Ząbkowicach Śląskich, Ustroniu Żywieckim, oraz wiele prywatnych kolekcji w kraju i za granicą (Szwecji, Niemczech, Francji, Czech). Edward Pintscher był prekursorem góralskiej szafy, o czym poinformował tygodnik „Przekrój” .Jego pracownia meblarstwa regionalnego działała nieprzerwanie ponad 30 lat.

Wykształcił wielu wspaniałych stolarzy nie tylko z okolic Rabki. Współpracował z wieloma wybitnymi artystami m.in. ze Stanisławem Ciężardlikiem i Górnisiewiczem Odznaczony jako wybitny fachowiec medalem przez Cech Rzemiosł Różnych w Krakowie. Edward był wspaniałym organizatorem. W roku 1964 został kierownikiem artystycznym dziecięcego zespołu w Rabce, który prowadził z Czesławą Knapczyk – Duch i żoną Bronisławą do początku lat siedemdziesiątych. Miał dar przemawiania do ludzi, gawędził, lubił śpiewać, tańczyć, a wnukom opowiadać niesamowite historie. Był wymagający od siebie i od innych, zwłaszcza swoich dzieci.

Fachu nauczył swoich synów Edwarda i Józefa, którzy przejęli po ojcu pracownie stolarską . Edward w Mszanie Dolnej, Józef w Rabce. Przeżył 68 lat, zmarł 16 września 1979 roku. Na jego pogrzebie zagrała góralska muzyka, którą tak bardzo kochał.

Spuścizna Bronisławy i Edwarda Pintscherów pozostała w działalności i sercach wielu ludzi. Jest kontynuowana do dnia dzisiejszego przez dzieci, wnuki i prawnuki. Pintscherowie mieli duży wpływ na kształt dzisiejszej kultury ludowej w Rabce Zdroju. Pozostaną na zawsze w naszej pamięci.

DZIECI:
Śp Janina Knapczyk – mąż Jan Knapczyk
*Zdzisław Knapczyk z żoną Stanisława Teper(wieloletni członkowie zespołów Kropianka, Śwarni oraz im Bartusia Obrochty w Zakopanem)
*Małgorzata Jasińska ( członek zespołu Skalni w Krakowie)
*Barbara Węclewicz ( członek a następnie instruktor zespołu regionalnego Kropianka w latach 80 tych w Rabce Zdroju ) utalentowana hafciarka.
* Jadwiga Węclewicz (członek zespołu Kropianka w Rabce Zdroju)

Edward Pintscher - Stolarz
Monika i Anna ( Anglia)
Józef Pintscher żona Barbara z domu Czyszczoń
- rzeźbiarz, artysta ludowy ( członkowie zespołu dziecięcego i
młodzieżowego w Rabce Zdroju i niegdyś w Chabówce)
Dorota Majerczyk
Grzegorz Pintscher
Maciej Pintscher
Teresa Węglarz, mąż Jan Węglarz
Hafciarka, instruktor zespołu regionalnego w Rabie Wyżnej
Paulina Joanna Węglarz ( Włochy ,Kanada)
Śp Krystyna Pintscher – krawcowa
Katarzyna Alicja (Kanada)

Opracował (mr)
Reklama
Zobacz także
Reklama